Cách trích dẫn tài liệu tham khảo chuẩn cho văn bản

Khi làm một bài nghiên cứu khoa học hay luận văn tốt nghiệp, tác giả thường sử dụng tài liệu tham khảo nhằm tăng tính thuyết phục cho văn bản của mình. Cách trích dẫn tài liệu tham khảo không khó để thực hiện nhưng lại có nhiều người chưa biết làm sao cho chuẩn. Hãy cùng theo dõi bài viết bên dưới đây để hiểu hơn bạn nhé.

Cách trích dẫn tài liệu tham khảo

Tầm quan trọng của trích dẫn tài liệu tham khảo trong văn bản

Tài liệu tham khảo có thể hiểu là các tài liệu bên ngoài, được tác giả tham khảo thêm và đưa vào văn bản của mình như bài báo cáo tốt nghiệp, luận văn, viết sách,… Việc trích dẫn tài liệu tham khảo này nhằm giúp các cơ sở nghiên cứu được trình bày trong văn bản tăng thêm tính thuyết phục và thể hiện khả năng nghiên cứu sâu của tác giả.

Hình thức cơ bản trong trích dẫn tài liệu tham khảo

Có nhiều hình thức trong việc trích dẫn tài liệu tham khảo nhưng trong phạm vi bài viết này, chúng tôi đề cập đến 3 hình thức cơ bản nhất dưới đây.

Hình thức gián tiếp

Đây là hình thức dựa vào những tài liệu nội dung gốc để trích dẫn lại theo ý hiểu của bản thân mình về vấn đề đó. Đặc điểm của hình thức này là cần phải hiểu rõ về nội dung trích dẫn để tránh việc diễn đạt sai, lan man không đúng theo ý của văn bản gốc. 

Hình thức này thường được dùng trong các văn bản yêu cầu tính chính xác hoàn toàn về vấn đề được đề cập. Trích dẫn gián tiếp sẽ giúp tác giả thể hiện được tầm hiểu biết, tìm hiểu sâu về những đề tài đang nghiên cứu

Hình thức trực tiếp

Đây là hình thức trích dẫn một cách nguyên văn lại văn bản gốc, không được sai, thiếu chữ nào để không khiến cho người đọc hiểu sai về văn bản gốc. Trích dẫn trực tiếp được sử dụng trong viết sách, giáo trình.

Hình thức thứ cấp

Hình thức thứ cấp: Hình thức này được hiểu đơn giản là khi tìm kiếm một nội dung gốc nào đó của một tác giả mà không kiếm được, chỉ tìm thấy thông qua một tác giả trung gian kế thừa và phát triển lại. 

Hình thức trích dẫn này là một giải pháp tốt trong việc không tiếp cận được văn bản gốc, tuy nhiên trong một số văn bản cần tính chính xác cao thì đây không là lựa chọn hay. Vì đôi khi người phát triển lại không tiếp cận hoàn toàn chuẩn xác được với văn bản gốc nên sẽ đưa ra những cách luận văn không thật sự chính xác.

Cách trích dẫn tài liệu tham khảo trong hoàn cảnh cụ thể

Trích dẫn tài liệu tham khảo trong các bài luận

Một bài luận văn đặc sắc cần có sự nghiên cứu sâu và tính không trùng lặp trong văn bản. Qua đó, nhằm làm nổi bật lên quan điểm, phong cách cá nhân của người làm luận văn. Có 3 cách thức chính để trích dẫn tài liệu tham khảo trong bài luận.

• Trích dẫn trực tiếp: Trích dẫn nguyên văn lời nói, câu văn cần từ văn bản gốc đưa vào bài luận của cá nhân. Người sử dụng cần chú ý trích dẫn không sai, thiếu nội dung để tránh việc hiểu nhầm cho văn bản gốc.
• Trích dẫn gián tiếp: Trích dẫn từ văn bản gốc, tuy nhiên cần có sự tìm hiểu kĩ càng và nghiên cứu sâu và kết hợp với lời văn của mình để diễn đạt lại. Hình thức này sẽ tạo nên tính độc đáo cho bài luận văn nhưng cần có sự tìm hiểu sâu từ nhiều văn bản gốc khác nhau để đưa ra một bài luận chuẩn xác và độc đáo nhất.
• Trích dẫn thứ cấp: Trích dẫn dựa qua nguồn của một người khác trung gian, đó là trường hợp khi người viết không thể tìm/ tiếp cận được tài liệu gốc. Để tránh sai sót thì nên tìm hiểu càng nhiều tài liệu càng tốt vì khi không tìm được văn bản gốc thì sẽ có những văn bản viết lại sai lệch và gần sát với văn bản gốc.

Trong một bài luận văn thì yếu tố độc đáo, cơ sở nghiên cứu sâu của người viết sẽ được ưu tiên, vậy nên sử dụng trích dẫn theo cách gián tiếp là một lựa chọn tốt nhất. Lựa chọn này sẽ đem lại sự tối ưu trong bài luận văn và đạt được đánh giá cao hơn so với những hình thức còn lại.

Trích dẫn tài liệu tham khảo từ tài liệu in

Sách là tài liệu tham khảo phổ biến

Khi trích dẫn tài liệu tham khảo từ tài liệu in nói chung hay sách nói riêng cần tuân thủ một cách chuẩn xác về trình tự trích dẫn để người đọc biết được rõ nhất về nguồn tài liệu và dễ dàng tìm được lúc cần thiết.

Trình tự: Họ và tên tác giả (năm xuất bản). Tên sách, NXB, nơi xuất bản.

Ví dụ: Master Anh Đức (2023). Trước bình minh, NXB Alpha Books, Hà Nội.

Trích dẫn tài liệu tham khảo từ từ các trang mạng

Khi trích dẫn tài liệu từ web, ta cần chú ý theo nguyên tắc sau:

Họ và tên tác giả, năm xuất bản tài liệu. Tên tài liệu, đường dẫn (nếu có)

Ví dụ: Sơn Hà – Hoài Thu (2023). Đại biểu lo áp dụng tùy tiện việc chỉ định thầu mua sắm thuốc (vnexpress.net/dai-bieu-lo-ap-dung-tuy-tien-viec-chi-dinh-thau-mua-sam-thuoc)

Hình thức này có thể có nhiều sự lựa chọn trong tài liệu tuy nhiên cần hạn chế sử dụng vì đường dẫn đôi khi đem lại sự dài dòng và khó tra cứu cho người đọc khi văn bản được in ra giấy.

Cách trích dẫn tài liệu tham khảo trong word

Các văn bản thường được sử dụng phần mềm Microsoft Word để soạn thảo. Sau khi nắm được các cách trích dẫn tài liệu tham khảo cơ bản thì dưới đây sẽ là cách để ứng dụng vào Microsoft Word cho văn bản trở nên chuẩn nhất:

Khi đang soạn nội dung, tác giả chỉ cần thao tác theo 3 bước khớp theo các con số thứ tự đánh trong ảnh

Các bước khởi tạo để trích dẫn tài liệu tham khảo

• Bước 1: Trỏ chuột trái vào nội dung cần tạo trích dẫn
• Bước 2: Chọn References → Insert Citation
• Bước 3: Chọn Add new source… 

Sau khi làm 3 bước trên sẽ xuất hiện hộp tác vụ nhằm điền thông tin tác giả cần trích dẫn 

Tạo nguồn trích dẫn cho tài liệu

Ở mục Type of Source là loại nguồn, trong Word có các nguồn đa dạng như: Sách (Book), Chương sách (Book Section), bài báo cáo (Report). Sau khi chọn đúng nguồn cần trích dẫn thì tác giả chỉ cần điền các thông tin bên dưới khớp theo tài liệu gốc.

Trên đây là một tip nhỏ giúp cho văn bản trở nên hoàn thiện và gây điểm trong mắt người đọc hơn.

Những lưu ý quan trọng trong trích dẫn tài liệu

Để văn bản trở nên chuẩn xác nhất, các bạn nên tham khảo thêm về các lưu ý quan trọng dưới đây để tránh những lỗi cơ bản. Dưới đây là một số điều quan trọng cần lưu ý:

• Khi trích dẫn cần chú ý sử dụng thống nhất một cách xuyên suốt toàn bộ để tránh việc sử dụng quá nhiều các trích dẫn gây ra tình trạng thiếu logic.
• Không đưa ra những thông tin không liên quan tới tài liệu trích dẫn ví dụ đi sâu vào tiểu sử tác giả, học vị,…
• Cần trích dẫn chuẩn những thông tin mang tính bắt buộc như tên tác giả, năm xuất bản.
• Tên của tác giả có thể viết dưới dạng N.V.Tiến, nếu gặp trường hợp trùng các kí tự trong tên thì có thể viết hẳn ra N.Văn Tiến hoặc Nguyễn Vũ Tiến.
• Khi cần trích dẫn về một chủ đề nào đó nên tìm tới những tác giả giỏi hoặc tốt nhất về lĩnh vực đó để có thể đưa được những tài liệu top đầu vào bài viết của mình.

Kết

Trên đây là những cách và lưu ý quan trọng về cách trích dẫn tài liệu tham khảo. Hy vọng bạn sẽ chọn được cách trích dẫn phù hợp nhất văn bản mình đang cần và sử dụng. Nếu có thắc mắc hay đóng góp nào mong bạn hãy bình luận phía dưới để giúp chúng tôi hoàn thiện hơn nữa.