Lương thử việc thấp hơn lương chính thức – Vấn đề cần lưu ý khi thử việc

Hiện nay người lao động thường có khoảng thời gian thử việc trước khi vào giai đoạn làm việc chính thức. Thông thường trên thực tế, mức lương thử việc thấp hơn lương chính thức. Vậy mức thấp hơn bao nhiêu là đúng quy định? Hãy tìm hiểu thông tin này trong bài viết dưới đây.

Thử việc là gì ?

Thử việc là quá trình được thỏa thuận giữa người sử dụng lao động và người lao động. Trong quá trình này, người lao động sẽ được người sử dụng lao động giao cho một số công việc liên quan đến vị trí ứng tuyển của người lao động đã đăng ký trước đó.

Thử việc là quá trình làm thử công việc trước khi vào làm chính thức

Người lao động và người sử dụng lao động sẽ ký kết hợp đồng thử việc. Trong bản hợp đồng này, hai bên cùng thỏa thuận để đưa ra những điều khoản, quyền lợi , nghĩa vụ mà mỗi bên được hưởng và phải thực hiện trong suốt quá trình thử việc. Điều đó có nghĩa cả hai bên đều phải có trách nhiệm thực hiện đúng với nội dung trong bản hợp đồng và chịu hình phạt trước pháp luật nếu vi phạm một trong các điều đó.

Sau quá trình thử việc, người lao động làm tốt những yêu cầu được giao có thể trở thành nhân viên chính thức của công ty, tổ chức, doanh nghiệp và được ký kết hợp đồng văn bản chính thức.

Lý do lương thử việc thấp hơn lương chính thức 

Theo quy định của Bộ luật Lao động năm 2019 về tiền lương thử việc (Điều 26): 

“Tiền lương của người lao động trong thời gian thử việc do hai bên thỏa thuận nhưng ít nhất phải bằng 85% mức lương của công việc đó.”

Lương thử việc bằng tối thiểu 85% lương chính thức

Như vậy, tiền lương của người lao động trong thời gian thử việc là do hai bên tự thương lượng với nhau và đưa ra một con số cụ thể. Bên cạnh đó cần lưu ý lương thử việc ít nhất bằng 85% lương chính thức.

Ví dụ: Bạn ứng tuyển vào vị trí nhân viên bán hàng với mức lương chính thức 8tr đồng/tháng, thì mức lương tối thiểu bạn phải nhận được trong quá trình thử việc là 8tr * 85% = 6tr8 đồng/tháng.

Những điều cần lưu ý khi thử việc

Lương thử việc dưới 85% lương chính thức là trái pháp luật

Mặc dù nhà nước đã có quy định chung về tiền lương thử việc thế nhưng hiện nay vẫn có rất nhiều nơi áp dụng mức lương thấp hơn quy định. Nguyên nhân xảy ra việc này là do người lao động chưa hiểu rõ về những quy định của pháp luật dẫn đến tình trạng bị vi phạm quyền lợi của bản thân mà không hay biết.

Nếu cố tình vi phạm, người sử dụng lao động sẽ bị phạt theo quy định tại khoản 3 Điều 17 Nghị định 12/2022/NĐ-CP như sau:

20. a) Từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với vi phạm từ 01 người đến 10 người lao động;
21. b) Từ 30.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với vi phạm từ 11 người đến 50 người lao động;
22. c) Từ 50.000.000 đồng đến 75.000.000 đồng đối với vi phạm từ 51 người lao động trở lên.

Lương thử việc bị tính đóng thuế thu nhập cá nhân

Căn cứ Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC, người lao động có thu nhập từ tiền lương, tiền công được xác định là thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Do đó, tiền lương trong quá trình thử việc cũng được tính là khoản thu nhập chịu thuế TNCN mà người lao động phải chịu.

Trong quá trình trả lương thử việc cho người lao động, người sử dụng lao động có thể trừ số tiền phải nộp thuế thuế cá nhân theo khoản 1 Điều 25 Thông tư 111 trước khi trả mức lương cuối cùng đến tay người lao động.

Người lao động phải nộp thuế thu nhập cá nhân trong 2 trường hợp

Tuy nhiên, theo quy định này thì người lao động chỉ cần nộp thuế TNCN trong các trường hợp sau: 

• Người lao động có thời gian thử việc từ 3 tháng trở lên và có tổng thu nhập tiền công, tiền lương > 11 triệu đồng/tháng (nếu không có người phụ thuộc). Trong trường hợp có một người phụ thuộc thì tổng thu nhập phải > 15,4 triệu đồng/tháng.
• Trong trường hợp người lao động ký hợp đồng thử việc dưới 3 tháng mà có tổng mức thu nhập từ 2 triệu đồng/lần nhưng không gửi cam kết cho người sử dụng theo mẫu 02/CK-TNCN thì sẽ bị khấu trừ 10% tiền lương thử việc. 

Đóng bảo hiểm xã hội trong quá trình thử việc

Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội 2014 (Điều 2), người lao động ký hợp đồng lao động có thời hạn từ 01 đến 03 tháng trở lên có thể tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Do đó, việc đóng bảo hiểm xã hội chỉ xảy ra trong thời gian ký hợp đồng lao động và trong đó có nội dung thử việc.

Ngoài trường hợp trên, khi ký hợp đồng thử việc, người lao động không được đóng bảo hiểm xã hội.

Người lao động đóng bảo hiểm xã hội khi có sự thỏa thuận và ký hợp đồng 

Vi phạm quy định thử việc, doanh nghiệp bị phạt thế nào?

Vi phạm quy định có thể phải chịu mức phạt từ 500.000 đồng lên đến 5tr đồng

Theo quy định tại Nghị định 28/2020/NĐ-CP (Điều 9), vi phạm quy định về thời gian thử việc sẽ bị xử lý như sau:

Doanh nghiệp có thể phải chịu mức phạt từ 500 – 1tr đồng khi không tuân thủ các quy định sau đây đối với người lao động:

• Yêu cầu thử việc đối với người lao động có hợp đồng thử việc dưới 1 tháng.
• Không thông báo kết quả quá trình thử việc cho người lao động theo đúng quy định.

Các doanh nghiệp có thể phải chịu mức phạt từ 2tr – 5tr đồng khi không tuân thủ các quy định sau đây đối với người lao động:

• Người lao động bị yêu cầu thử việc quá 1 lần đối với một công việc.
• Thử việc quy thời gian quy định, không đúng với thỏa thuận ban đầu.
• Trả lương không đúng quy định cho người lao động, thấp hơn mức 85% lương chính thức của công việc đó.
• Sau khi đã kết thúc quá trình thử việc, người lao động tiếp tục làm việc tại đó mà người sử dụng lao động không kết giao hợp đồng với người lao động.

Ngoài ra, trong trường hợp người sử dụng lao động không trả lương thử việc ít nhất là 85% lương chính thức cho người lao động thì ngoài phạt tiền, người sử dụng lao động còn phải trả đủ mức lương theo quy định cho người lao động.

Trên đây là một số những vấn đề mà mọi người thường gặp phải khi đi thử việc. Hy vọng bài chia sẻ của mình có thể giúp đỡ một phần nào đó cho các bạn. Chúc các bạn thành công!